Hoe
graag er ook gezocht wordt naar verlichting, er is geen ontkomen aan
dat wat is. Hooguit geven ideeën over verlichting een verwachting
over een mogelijke betere toekomst. Net als gedachten die het verleden
verheerlijken, bezeren al deze gedachten de toestand van nu, dat wat
is.
Daarom,
wees en vergeet verlichting, want dat wat is is je kapitaal, is dat
wat je bent. Vergeet verlichting, want dit concept is je gegeven door
anderen, door de cultuur en door alle mythen die rond gaan over
verlichting.
Verlichting
gaat over anderen die daar woorden aan geven en er daden aan vast
knopen. Dat alles wat je hoort en leest en ziet zijn dingen die je
waarneemt, maar welk perspectief geeft je dat?
Er
zijn ideeën dat je verlichting kunt vinden, maar je zoekt een schat
door andere beschreven met mooie rituelen omgeven, met diverse
geestelijke stadia, kunsten, gelukzaligheid momenten en die van
diepe vrede en harmonie. Je geeft er je hele vermogen aan uit en
het enige wat je overkomt is dat je verblind raakt, nog blinder dan
ooit ervoor. Verblind door de mooie gelukzalige ogen van je meester,
verblind door je hoopvolle verlangens en soms door de rituelen en
psychische her-conditionering. Verblind door nieuwe ideeën die weer
nieuwe emoties doen oplaaien.
Ook
boeken verblinden, zelfs dit blog lezen verblind helemaal als ik
poëtisch wordt. Je gelooft al snel wat er staat. Het lijkt wel
wanneer iets in gedrukte letters staat het meteen ook iets is.
Ik
weet dat het wonder, het 'zijn' met geen pen te beschrijven valt en
dat ik het dan toch probeer, wil niet zeggen dat ik het daadwerkelijk
beschrijf.
De
innerlijke weg van het wegstrepen om tot louter 'zijn' te komen is
een geheel particuliere weg. Eén waarbij je uiteindelijk helemaal
alleen komt te staan. Eén waar je uiteindelijk alleen 'zijn' kunt
wezen. Dat is wat met jnana yoga gebeurd. Dat de uiteindelijke
verlichting niet meer is dan een idee, staat voor mij buiten kijf.
Ook dat idee, wie durft dat weg te strepen?
Gaat
spiritualiteit uiteindelijk wel over verlichting?
Vanwege
het in mij afwezige definitie van spiritualiteit vroeg ik Hans van Dam wat zijn definitie is van spiritualiteit. Hij wees me weer terug naar de
definitieloosheid en ja gezien ik nooit eerder behoefte had
spiritualiteit te definiëren bevalt me een niet opkomen van een
definitie over spiritualiteit wel. Hoe zit het dan met verlichting?
Eenvoudig kan ik zeggen niets. Elk idee over verlichting die ik op
mijzelf betrok bleek niet meer dan een idee met een emotionele
koppeling en met tijdelijke houdbaarheid.
Schrijven
over 'zijn' is eigenlijk niet meer dan woorden geven aan dat wat in
alle openheid zich nu openbaart. Zodra geschreven is het al verworden
tot een verhaal. Niet meer dan dat. Iedereen is daartoe in staat en
het is niets bijzonders.
Verlichting
is een mythe, 'zijn' niet. Je roeren in je kopje koffie, je ademhalen
getuigen er direct van.
Dat
er over eenheid gesproken wordt is voor mij evident. Zoals Jan van Rossum mooi vertelt dat je geheel afhankelijk bent van de lucht, de
zon en de sterren en het water en dat je in die eenheid van het
ecosysteem en de kosmos een deeltje bent en tegelijkertijd verbonden.
Zo is alles wat je ziet afhankelijk van het gezichtsveld dat door jouw
zintuigen mogelijk gemaakt wordt. Als je het zien zelf als
uitgangspunt beleeft wordt alles als eenheid ervaren, maar dat wil
niet zeggen dat alles eenheid is.
Niemand
is bij machte te zeggen dat alles eenheid is. Niemand kan zich
voorbij de grenzen van de waarneming plaatsen. Alles wat daarachter
beleefd wordt behoord nog steeds tot de waarneming en zelfs het
waarnemen zelf wordt waargenomen.
Daarom
is 'zijn' een verzamelwoord voor alle door de zintuigen waargenomen
waarnemingen en het waarnemen zelf. Dat er aan de waarnemendheid of
ook wel bewustzijn genoemd geen grenzen te ervaren zijn betekend nog niet dat
het grenzeloos is.
'Zijn'
is een concept, geen waarheid. Ervaringen zijn subjectief en
particulier en niet overdrachtelijk. Alleen verhalen en overtuigingen
zijn over te dragen, maar jij staat alleen. Alleen jij kan
ondervinden en 'zijn'. Alleen jij kan zien, nooit ervaar je het zien
van een ander. De ander die je ziet is een vorm met een heel complex
aan verhalen, aantrekkelijk of niet. Qua invulling (projectie)
bestaat de ander alleen in jou. 'zijn' is jij en jij bent 'zijn'. Al wat ik over 'zijn' zeg kan voor jou nooit waarheid zijn.
Dat
ik schrijf over 'zijn' en het blog jnana yoga genoemd heb wil niet
zeggen dat ik verlichting heb bereikt. Wat ik doorzien heb zijn de
verhalen over verlichting, die ik stuk voor stuk weg heb mogen
strepen, net zolang tot ik de definitie van verlichting heb mogen
wegstrepen. En ik het woord verlichting in de definitieloosheid
verdwenen zag en net als ik het woord spiritualiteit in de
definitieloosheid zag verdwijnen en zelfs het begrip 'ik', dat
verdween in de definitieloosheid. En niet-weten als concept is al net
zo leeg als het concept wel-weten. Er kan van alles gedefinieerd
worden, maar 'zijn' laat zich niet definiëren en is als definitie
leeg. Enkel je adem, je scheet, de smaak van koffie en de pijn of
genot in je lijf zijn directe uitingen en bewijzen wat jij bent,
'zijn'. Deze uitingen behoeven geen definitie en gek genoeg is daar
ook weinig belangstelling voor terwijl het zo voor de hand ligt.
Wees
en vergeet verlichting. Zien en Zijn zijn hetzelfde, dus zie en je
ziet dat je 'zijn' bent. En wat dat is???
Wees
verwonderd! I don't now!
Trouwens,
aangezien er niets te zeggen valt en ik toch al zoveel overbodigs op
dit blog heb gedropt is het misschien tijd om ermee te stoppen?
'Zijn'? Weg ermee! Oeps, lukt niet.
Een
van mijn inspiratoren Tieneke Bertelink zegt altijd; Je doet iets
totdat je het niet meer doet.
Wie weet!